İstanbul Medeniyet Üniversitesi, atık yönetimi konusunda kurumsal sosyal sorumluluk projeleri geliştirmeye devam ediyor. İMÜ Sürdürülebilirlik Topluluğu (IMUSUS) ve İMÜ Sürdürülebilirlik Ofisi, kurum bünyesinde oluşan atık kağıt ve pet şişeleri geri dönüştürerek tohumlu takvimler üretti.
İMÜ Sürdürülebilirlik Topluluğu öğrencileri ve Sürdürülebilirlik Ofisi akademisyenlerinden oluşan Sürdürülebilir İMÜ ekibi, İstanbul Medeniyet Üniversitesi’ni atık yönetiminde dünyanın en başarılı 100 üniversitesi arasına sokma hedefi ile kurdukları kağıt geri dönüşüm ve plastik dönüşüm atölyelerinin çalışmalarını birleştirerek yeni ürünlerini üretti. Projenin sonuç ürünü olarak hazırlanan “IMUSUS Tohumlu Takvimi”nin prototipi 4. Sürdürülebilirlik Haftası etkinlikleri kapsamında düzenlenen atölyelerde tamamlanarak Aralık ayında Rektörümüz Prof.Dr. Gülfettin ÇELİK’e takdim edilirken, üretimine devam edilen takvimler, Ocak ve Şubat ayı içerisinde kurum personellerimize ve öğrencilerimize hediye edildi.
Sürdürülebilir İMÜ ekibi, proje kapsamında öncelikle 2023 yılı Sürdürülebilirlik Haftası etkinlikleri bünyesinde düzenlenen “Geleneksel Yöntemle El Yapımı Kağıt” eğitimi ile atık kağıtların geri dönüştürülmesine dair bir eğitim aldı. Bu eğitimin ardından proje ekibi, kurumsal kağıt atıklarını geri dönüştürmek ve yeni ürünler üreterek döngüsel ekonomiye katkı sağlamak üzere kendi sosyal sorumluluk projelerini hazırladı.
Projenin ilk etabında Üniversitemiz içerisinde kullanılmış ve ayrıştırılarak toplanmış atık kağıtları geri kazanmak için bir kağıt atölyesi kuruldu ve öğrencilere geleneksel yöntemlerle kağıt geri dönüşüm süreci ve yöntemleri ile ilgili eğitimler verildi. Bu süreçte tüm idari birimlere proje ve kurulan kağıt atölyesi bünyesinde geri dönüştürülebilecek kağıt türleri ile ilgili bilgi verildi ve 2024 yılı boyunca birimlerde oluşan atık kağıtlar topluluk üyeleri tarafından toplandı. Arçelik’in yeniden değerlendirilmiş ürünleri ile desteklediği kağıt atölyesinde kurum içerisinde kullanıldıktan sonra atık haline gelen kağıtlar, IMUSUS’ın doğal alanlardan topladığı çeşitli kır çiçeği tohumları ile karıştırılarak tohumlu kağıt haline getirildi ve nihai olarak takvim tasarımlarına dönüştürüldü. “IMUSUS 2025 Tohumlu Takvimi”nin tasarımı, aynı zamanda projenin akademik danışmanlığını yürüten Sürdürülebilirlik Ofisi araştırma görevlileri Arş.Gör. Ayça ÇELİKBİLEK ve Arş.Gör. Furkan ERUÇAR tarafından yapılırken, takvimin tüm üretim süreci kampüs alanları içerisinde oluşan atıkların geri ve ileri dönüştürülmesi ile üretildi. Böylece proje kapsamında geliştirilen ürün üretim süreci, atık yönetimi hiyerarşisinin azaltma, yeniden kullanma ve geri dönüştürme ilkelerinin tamamını içerdi. ÇELİKBİLEK ve ERUÇAR projenin bu özelliğini şu sözleri ile ifade etti: “‘IMUSUS Tohumlu Takvim’inin üretimi temelde bir kağıt geri dönüşüm projesi içerse de projenin tamamı döngüsel ekonomi ilkelerine bağlı olarak geliştirildi. Takvim kağıtları kurum içerisinde açığa çıkan atık kağıtların dönüştürülmesi ile elde edilirken, takvim üretiminde kullanılan elekler de proje ekibi tarafından Kuzey Kampüs C Blok binasının inşası sırasında açığa çıkan artık ahşap çıta parçalarının ileri dönüştürülmesi ile üretildi. Kağıt hamurlarının üretilmesi sürecinde kullanılan blenderlar için Arçelik’ten destek alınırken, bu ürünler için firma tarafından yeniden değerlendirilen ürünler kullanıldı. Kağıt üretim sürecine ek olarak, takvim yazılarının baskılarında ve takvimlerin alt kaidelerinde kullanılan plastik malzemeler ise; topluluğun kampüs alanları içerisinde ortaya çıkan pet şişe atıklarının proje ekibi tarafından TylmanDesign ortaklığı ile kurulan plastik dönüşüm atölyesinde dönüştürmesiyle üretildi. Toplanılan pet şişeler öncelikle PetMachine ile PET filamentlere dönüştürüldü, sonrasında ise; bu malzeme ile süreç içerisinde gerekli olan damga ve kaide gibi ürünler üretildi. Atölyeler süresince ekip üyelerinin kullandığı atölye önlükleri ve takvim keseleri de benzer bir şekilde, kullanım dışı kalan bez çantalar ve atık kumaşlar kullanılarak üretildi. Dolayısıyla sadece takvim kağıtlarında değil, tüm ürün tasarım ve üretim süreçlerinde döngüsel ekonomiye odaklanan ve sıfır atık politikasını benimseyen ilkeler uygulandı.”
“Sürdürülebilirlik Atölyeleri” projesi kapsamında gerçekleştirilen bu etkinliklerde, sadece kağıtların geri kazanımı sağlanmakla kalınmadı; aynı zamanda katılımcıların sürdürülebilirlik farkındalıklarının artırılması hedeflendi. Bu çalışmalarla kampüs içerisinde sıfır atık politikasına katkı sağlanırken, ayrıca kaynak tüketiminin en aza indirgenmesi amaçlandı. İki farklı takvim tasarımı üretilen atölyelerde, kişilerin kendi takvimlerini kişiselleştirerek, kendilerine özel takvimler üretmelerine de imkân sağlandı.
Danışmanlığı Sürdürülebilirlik Ofisi ekibi tarafından 2024 yılı içerisinde düzenlenen 16 kağıt geri dönüşüm atölyesi ile yaklaşık 7kg kağıt geri dönüştürülerek tohumlu kağıt haline getirildi. Bu kağıtlar daha sonra İMÜ Sürdürülebilirlik Topluluğu tarafından “IMUSUS 2025 Tohumlu Takvimi” üretiminde kullanıldı. Takvim projesi için dönüştürülen 1,5 kg pet şişe ile birlikte, projenin 2024 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyetleri ile 1,6 kg sera gazının atmosfere salımının önüne geçilirken, 40 kWh enerji tasarrufu sağlanmış oldu.
Geri ve ileri dönüşüm odaklı atölye çalışmalarını farklı malzeme türleri ve konseptlerle sürdürmeyi planladıklarını belirten proje ekibi, ilgililerin düzenlenecek etkinlik ve atölyelerle ilgili detayları @surdurulebilir_imu Instagram hesabından takip edebilecekleri bilgisini aktardı.
