II. Nadir Eserler Konferansı, 16 Aralık 2025 tarihinde İstanbul Medeniyet Üniversitesi, İbn Haldun Üniversitesi ve İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanlıklarının iş birliği ile İbn Haldun Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştirildi. “Köklerden Kodlara: Nadir Eserler ve Yapay Zeka” teması ile nadir eserler ve dijital dönüşüm konusundaki yaklaşımların sentezlendiği konferansta, nadir eserlerin korunması ve dijitalleştirilmesi süreçlerinde yapay zeka teknolojilerinin sunduğu imkanları akademik ve pratik açıdan ele alarak geleceğe taşımak amaçlandı.
Konferansa Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Yaşar Bülbül, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü Arşivcilik Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Alpaslan Hamdi Kuzucuoğlu ve Kütüphane ve Dokümantasyon Daire Başkanı İsmail Ramazanoğlu katılım sağladı.
Açılış konuşmalarıyla başlayan konferansta Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Yaşar Bülbül, medeniyet ve bilim arasındaki köprülerin nasıl kurulduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Alpaslan Hamdi Kuzucuoğlu, nadir eserlerin korunmasında toplumun tüm katmanlarıyla beraber akademik camianın da sorumlu olduğunu ifade etti. Açılış konuşmaları kapsamında Sönmez Çelik, Prof. Dr. Yahya Güldiken, Prof. Dr. Özcan Erkan Akgün ve Prof. Dr. Alparslan Açıkgenç de görüşlerini katılımcılarla paylaştı.
Etkinlik kapsamında, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Destek ve Mali Hizmetler Genel Müdürlüğü Kütüphaneler Daire Başkanı Sayın Ayhan Tuğlu‘ya “2025 Yılı Nadir Eserlere Hizmet Ödülü” takdim edildi. Ayrıca oturum başkanlarına plaket, bildiri sahiplerine ve katılımcılara katılım sertifikaları takdim edildi.
Konferansta 29 farklı kurumdan katılan araştırmacılar tarafından toplam 37 bildiri sunuldu ve 6 atölye çalışması gerçekleştirildi. Düzenlenen atölye çalışmalarında katılımcılara, nadir eserlerin dijitalleştirilmesi ve restorasyonu ile yapay zekâ kullanılarak analiz edilmesine yönelik pratik bilgiler aktarıldı. Etkinlik, ilk kez uluslararası hüviyet kazanarak Azerbaycan, Özbekistan, Almanya, Hindistan, Kazakistan ve Romanya’dan katılımcılarla gerçekleştirildi.
Etkinlik kapsamında düzenlenen sekiz ayrı oturumda, teknolojik gelişmelerin etkisiyle dijitalleşme süreçlerinin daha hızlı ve etkin bir yapıya kavuştuğu yönündeki değerlendirmeler ele alındı. Alanında uzman konuşmacıların katkılarıyla gerçekleştirilen oturumlarda, dijitalleşme alanındaki güncel gelişmeler ve uygulamaya dönük yöntemler kapsamlı biçimde değerlendirildi. Program süresince, nadir eserlerin dijitalleştirilmesinde kullanılan teknolojik yeniliklerden kültürel mirasın korunmasına yönelik tarihsel ve çağdaş yaklaşımlara kadar geniş bir konu yelpazesi ele alındı.
Programda yer alan oturumlar; Dijital Dönüşüm ve Tarihsel Çerçeve, Nadir Eserlerde Dijitalleşme ve Yapay Zekâ, Kurumsal Koleksiyonlar ve Vaka Analizleri, Restorasyon, Koruma ve Cilt Sanatı, Yönetim, Kataloglama ve Eğitim, Uluslararası Perspektifler, Edebiyat ve Dijital Analiz ile Türk-İslam Sanatları başlıkları altında gerçekleştirildi.
Etkinlik çerçevesinde ayrıca, “Türk Arşivciler Derneği: Belgelerin Işığında Geçmişten Günümüze Nadir Eserlerin İzini Sürmek” başlıklı sergi ziyaretçilere sunuldu. Bunun yanı sıra, geleneksel cilt sanatları, nadir eserlerin restorasyonu ve dijitalleştirilmesine yönelik bilgi ve deneyim paylaşımının gerçekleştirildiği atölye çalışmaları katılımcıların yoğun ilgisiyle karşılandı.
Üniversitemizin Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü öğrencileri tarafından yakından takip edilen konferans, öğrencilerimize nadir eserlerin geleceği ve yapay zekâ teknolojileri konusunda saha deneyimi kazanma fırsatı sundu.
